Το κειμενικό είδος του Άρθρου

Α. ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ: ΤΟ ΑΡΘΡΟ

            Το άρθρο είναι δημοσιευμένο κείμενο σε εφημερίδα ή περιοδικό που αναφέρεται σε ειδικό θέμα και έχει ειδησεογραφικό χαρακτήρα. Είναι ενταγμένο σε ένα επικοινωνιακό γλωσσικό περιβάλλον και έχει ως βασικό σκοπό την πειθώ. Πραγματεύεται θέματα της πρώτης γραμμής της επικαιρότητας, αλλά και ζητήματα ευρύτερου επιστημονικού, εγκυκλοπαιδικού καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, που σε κάποια στιγμή αποτέλεσαν θέμα επικαιρότητας και εξακολουθούν να απασχολούν την κοινή γνώμη. Ο αρθρογράφος προσεγγίζει το θέμα του τεκμηριωμένα, χρησιμοποιεί πολλές φορές ειδικό λεξιλόγιο και υιοθετεί το δικό του ύφος. (σοβαρό, ουδέτερο, αυστηρό).

Βασικά χαρακτηριστικά του άρθρου

·         Έχει τίτλο

·         έχει επίκαιρο χαρακτήρα

·         δημοσιεύεται σε εφημερίδα, σε περιοδικό, στο διαδίκτυο, κ.α

·         καταπιάνεται με θέματα ποικίλου ή και συγκεκριμένου περιεχομένου

·         συνήθως δεν έχει προσωπικό οικείο τόνο

·         είναι περιορισμένης έκτασης

·         διαφοροποιείται από τη λογοτεχνία

Δομή

Η τυπική δομή άρθρου έχει ως εξής:

1. Πρόλογος:  Εκτίθεται το θέμα ή η προβληματική του.

2. Κύριο μέρος:  Παράθεση επαρκούς αποδεικτικού υλικού για:

• διασαφήνιση της κυρίαρχης ιδέας

• τεκμηρίωση της θέση-ισχυρισμού που διατυπώθηκε στην εισαγωγική παράγραφο

• ανασκευή θέσης

3. Επίλογος: Συμπυκνωμένη θεώρηση των θέσεων του κύριου θέματος

Είδη άρθρων

1. Αναπτυγμένη είδηση - αφήγηση

 Με "ομήρους" τα παιδιά της

ΠΥΡΓΟΣ Θρίλερ με 42χρονη Πολωνή μετανάστρια ήταν σε εξέλιξη ως αργά τη νύχτα στο Βαρθολομιό Ηλείας. Η γυναίκα αυτή απειλούσε να αυτοκτονήσει μαζί με τα τρία παιδιά της (17, 5 και 2 ετών), αν δεν επικοινωνούσε με τον πρεσβευτή της χώρας της στην Αθήνα, για να σταματήσει η αναζήτησή της από τις αστυνομικές αρχές της χώρας της. Όπως έγινε γνωστό, έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψής της από τον πολωνική αστυνομία, με την κατηγορία ότι ενέχεται στη δολοφονία του πρώην συζύγου της, με τον οποίο έχουν χωρίσει πριν από τρία χρόνια. Ο νυν σύζυγός της την πήρε και την έφερε στην Ελλάδα. Η Πολωνή ζητούσε να επικοινωνήσει με τον Πολωνό πρεσβευτή στην Αθήνα, αλλά και με τη σύζυγο του Πολωνού προέδρου στη Βαρσοβία. Αν και δεν έχει κάποιο όπλο, οι αστυνομικοί που είχαν περικυκλώσει το σπίτι της, φοβούνταν να κάνουν επέμβαση για να μην τραυματιστούν τα παιδιά.

2. Αναπτυγμένη είδηση – Λόγος

 Η ευφυΐα μιας μπουλντόζας

(από τον Τύπο)

Η πρόσφατη νίκη του υπολογιστή Deep Blue επί του παγκοσμίου πρωταθλητή σκακιού Γκάρι Κασπάροφ έφερε ξανά στο προσκήνιο τις συζητήσεις σχετικά με τις νοηματικές ικανότητες των μηχανών. Μπορούν να σκέπτονται οι υπολογιστές; Θα νικήσουν τον άνθρωπο; Αυτές ήταν μερικές από τις τυπικές ερωτήσεις που απασχόλησαν ΜΜΕ και διανοητές μετά το τέλος του αγώνα. Όμως η έκβαση του αγώνα δεν απασχόλησε εξίσου όλους τους επιστήμονες. Ορισμένοι παρέμειναν παγερά αδιάφοροι σε όλη τη διάρκεια της υποτιθέμενης κοσμοϊστορικής "Άνθρωπος εναντίον μηχανής" αναμέτρησης. Σ' αυτή την κατηγορία ανήκει ο γνωστός Αμερικανός γλωσσολόγος Νόαμ Τσόμσκι. Έτσι ο αιρετικός Αμερικανός διανοούμενος υποστήριξε ότι η έκβαση του αγώνα δεν έχει καμία επιστημολογική σημασία, ούτε μπορεί να οδηγήσει σε οποιαδήποτε συμπεράσματα σχετικά με τις υποτιθέμενες νοηματικές διεργασίες του υπολογιστή. Για τον Τσόμσκι η νίκη του Deep Blue αντιπροσωπεύει απλά την "ωμή δύναμη" ενός μηχανήματος το οποίο μπορεί να σπρώξει τους υπολογισμούς σε μεγέθη τα οποία δεν μπορεί να προσεγγίσει κανένας άνθρωπος. "Η έκβαση του αγώνα Deep Blue/Κασπάροφ" δήλωσε ο Τσόμσκι "παρουσιάζει τόσο ενδιαφέρον όσο το γεγονός ότι μια μπουλντόζα μπορεί να σηκώσει αντικείμενα βαρύτερα απ' αυτά που μπορεί να σηκώσει ένας Ολυμπιονίκης στην άρση βαρών"! Όμως αυτό δεν ισοδυναμεί με "ευφυΐα". Όπως αναφέρει ο καθηγητής υπολογιστών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Ντόναλτ Μίτσι στο τελευταίο τεύχος του "New Scientist". "Παρά το τεχνικό του παιχνίδι, ο Deep Blue έχει πολύ λίγη ευφυΐα. Δεν μαθαίνει από την εμπειρία. Δεν μπορεί να διακρίνει μεταξύ μιας κίνησης με νόημα και μιας ανοησίας και δεν κατανοεί τι αφορά μια θέση στο σκάκι ή αυτό καθ'αυτό το παιχνίδι".

3. Άρθρα εκλαϊκευσης

 Ανανεώσιμοι φυσικοί και ενεργειακοί πόροι

Οι σημερινοί άνθρωποι καταναλώνουν πολλούς από τους φυσικούς πόρους τόσο γρήγορα, που η φύση δεν προλαβαίνει να τους ξαναδημιουργήσει. Πώς θα ζήσουν οι επόμενες γενιές ανθρώπων αν εξαντληθούν αυτοί οι φυσικοί πόροι; Επιπλέον, όπως χρησιμοποιούμε αυτούς τους φυσικούς πόρους, ρυπαίνουμε το περιβάλλον. Πώς θα ζήσουμε εμείς καλά και οι επόμενες γενιές καλύτερα, αν καταστρέψουμε το φυσικό μας περιβάλλον;

Ας σκεφτούμε καλύτερα, λοιπόν, πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο, για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα τι μπορούμε και πρέπει να κάνουμε, και ας αναρωτηθούμε γιατί δεν το κάνουμε ακόμη ή δεν το κάνουμε όσο γρήγορα πρέπει.

Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα δεν ήταν πάντα έτσι. Για χιλιάδες χρόνια, σε ολόκληρο τον κόσμο, οι περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν φτωχικά σε μικρά χωριά και σε μέρη όπου υπήρχε τρεχούμενο νερό και φυσούσαν άνεμοι. Κατανάλωναν λίγα πράγματα, ικανοποιώντας τις πιο βασικές ανάγκες τους, και το έκαναν με τρόπο που δεν έκανε κακό στο φυσικό περιβάλλον τους, γιατί ανακύκλωναν σχεδόν τα πάντα και χρησιμοποιούσαν σχεδόν αποκλειστικά ανανεώσιμους πόρους.

Όμως, εδώ και δύο αιώνες περίπου άρχισε μια πολύ μεγάλη αλλαγή, γνωστή και ως βιομηχανική επανάσταση. Σε μερικές χώρες αρχικά, οι άνθρωποι ανακάλυψαν πρώτα τον ατμό και κατασκεύασαν τις ατμομηχανές, έπειτα τον ηλεκτρισμό και τις ηλεκτρικές μηχανές. Με τις μηχανές αυτές, που είχαν πολύ μεγαλύτερη δύναμη από τα ζώα, μπορούσαν να φτιάξουν πολύ περισσότερα, καλύτερα και φτηνότερα προϊόντα και να βελτιώσουν τη ζωή τους.

Για την παραγωγή, όμως, όλων αυτών των θαυμαστών πραγμάτων, που μεγάλωσαν και βελτίωσαν πάρα πολύ τη ζωή μας, απαιτούνται ολοένα περισσότερα μέταλλα και ενέργεια, που μάθαμε να τα παίρνουμε από μη ανανεώσιμους ορυκτούς φυσικούς πόρους. Βεβαίως, για τα μέταλλα δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς. Αλλά εγκαταλείψαμε και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γιατί δεν μπορούσαμε ή δε θελήσαμε να αντιμετωπίσουμε την ιδιορρυθμία τους.

Για να βελτιώσουμε τη ζωή μας, μπορούμε και πρέπει να αλλάξουμε πολλά πράγματα στη χρήση των μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων:

- Μπορούμε και πρέπει να περιορίσουμε τη σπατάλη και να καταναλώνουμε μόνο όσα προϊόντα έχουμε πραγματικά ανάγκη. Γιατί να επηρεαζόμαστε από τις διαφημίσεις ή από το τι κάνουν οι άλλοι (φίλοι, συγγενείς, γείτονες…); Γιατί να αγοράζουμε πράγματα που δεν τα χρειαζόμαστε ή να πετάμε εκείνα που μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για αρκετό καιρό ακόμα;

- Μπορούμε και πρέπει να ανακυκλώνουμε όσα υλικά γίνεται -όπως το γυαλί ή το χαρτί- και κυρίως τα μέταλλα που τα παίρνουμε από μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους. Γιατί να πετάμε τα μεταλλικά κουτιά, τα γυάλινα μπουκάλια, τα χάρτινα είδη (εφημερίδες, περιοδικά…), αντί να τα επιστρέφουμε για να ξαναχρησιμοποιηθούν; Γιατί να μη φτιάχνουμε όλα τα προϊόντα έτσι, ώστε όλα τα υλικά τους να μπορούν να ανακυκλωθούν;

Η ζωή μας μπορεί να γίνει πολύ καλύτερη. Το κακό είναι ότι οι άνθρωποι παγιδεύονται σε αυτό που έχουν δημιουργήσει και φοβούνται τις αλλαγές. Αλλά οι νέοι και οι νέες, που έχουν τη ζωή μπροστά τους και μπορούν να καταλάβουν καλύτερα τους κινδύνους που μας απειλούν, οφείλουν να δείξουν μεγαλύτερη τόλμη και αποφασιστικότητα και να απαιτήσουν από τους μεγαλύτερους να κάνουν το ίδιο.

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, στο Ανιχνεύοντας το Σήμερα, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2002 (διασκευή)

4. Δραματοποιημένη είδηση

 "Είδα τον Παντοδύναμο κι έκοψα το τσιγάρο"
ΠΥΡΓΟΣ Μια μυστηριώδης ιστορία, που διαδραματίστηκε την περασμένη Τρίτη στο χωριό Άνω Κουρτέσι Ηλείας, έχει προκαλέσει ερωτηματικά και αναστάτωση στους κατοίκους. Οι ιερείς που συρρέουν στον τόπο του συμβάντος μιλούν για θαύμα, ορισμένοι εκ των κατοίκων κάνουν λόγο για περίεργη οπτασία και άλλοι μιλούν για… εξωγήινους(!), που διάλεξαν τυχαία το χωριό τους για "Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου". Ο πρωταγωνιστής της X-File ιστορίας, ένας 42άχρονος αγρότης, ο Δημήτριος Έλληνας, ισχυρίζεται ότι το παράξενο τριγωνικό φωτεινό αντικείμενο που συνάντησε στα χωράφια του δεν ήταν ούτε οπτασία ούτε UFO, αλλά ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος τον βοήθησε να κόψει το τσιγάρο και να θεραπευτεί το αυτί του που τον βασάνιζε τα τελευταία χρόνια… "Το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, γύρω στις 2 το πρωί, σηκώθηκα για να ποτίσω τα καρπούζια μου" , λέει ο 42χρονος αγρότης, περιγράφοντας την ιστορία του. "Πλησίασα το μοτοποδήλατό μου και πλησίασα στα χωράφια που βρίσκονται έξω από το χωριό, όταν ξαφνικά είδα επάνω μου ένα περίεργο τριγωνικό αντικείμενο, το οποίο φώτιζε το έδαφος με μια χρυσαφένια δέσμη φωτός. Κοντοστάθηκα και σταυροκοπήθηκα, ο φακός μου έσβησε και ξαφνικά άκουσα μια φωνή να μου λέει: "Είμαι ο Παντοδύναμος". Μου ζήτησε να κάνει κάτι για μένα. Και 'γω του είπα ότι ήθελα να κόψω το τσιγάρο. Βρισκόμουν εκεί από τις 2 έως τις 6 το πρωί και συνομιλούσα με το τριγωνικό αντικείμενο και τη φωνή. Στις 6 ακριβώς, ακούστηκε ένας ήχος σαν κελάηδημα χιλιάδων πουλιών και όλα χάθηκαν. Αμέσως μετά ένιωσα άλλος άνθρωπος. Μια απέραντη γαλήνη με κυρίεψε" , είπε στην "Ε" ο αγρότης και αποκάλυψε ότι εκεί που κάπνιζε καθημερινά 3-4 πακέτα τσιγάρα, έκοψε τελείως το κάπνισμα, ενώ ένα περίεργο βουητό που τον ταλαιπωρούσε τα τρία τελευταία χρόνια, λόγω βλάβης στο λαβύρινθο του αυτιού του και κείνο σταμάτησε… "Λέει αλήθεια. Δεν είναι ψεύτης. Τον γνωρίζουμε χρόνια. Είναι απόλυτα λογικός. Σίγουρα εκείνο το βράδυ "κάτι" είδε. Κάτι που τον άλλαξε", δήλωσαν κατηγορηματικά οι συγχωριανοί του και οι συγγενείς του.

5. Συνέντευξη

- Πώς θα θέλατε να είναι το σχολείο του μέλλοντος;  

   - Να κινείται σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που στόχο του θα έχει να εξοικειώσει τους μαθητές με την προοπτική της «δια βίου μάθησης» και να τους καταστήσει ικανούς, όχι απλώς για ένα γρήγορο επαγγελματικό προσανατολισμό, αλλά για συνεχή επαγγελματικό αποπροσανατολισμό στη διάρκεια της ζωής τους. Όλα σήμερα δείχνουν ότι η αυριανή ζωή θα χαρακτηριστεί από ραγδαίες αλλαγές στις συνθήκες εργασίας σε τέτοιο βαθμό που δε θα υπάρχουν, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, δια βίου επαγγέλματα.

   - Ποιες είναι οι βασικές αρχές που θα διέπουν το σχολείο του μέλλοντος;

   - Οι βασικές αρχές ενός τέτοιου σχολείου θα είναι: 1. Η εξοικείωση με τη συνεχώς εμπλουτιζόμενη σε νέες δυνατότητες τεχνολογία της πληροφορικής και των λεγόμενων πολυμέσων. 2. Η πολυγλωσσία που για τα ελληνόπουλα είναι πλέον ουσιαστική προϋπόθεση επιβίωσης. 3. Η εξοικείωση με την προοπτική της κινητικότητας στο χώρο της μετακίνησης, δηλαδή εκεί όπου η οικονομία υποδεικνύει ότι τα αυριανά παιδιά θα ζήσουν σε έναν κόσμο βαθύτερης παγκοσμιοποίησης και εντονότερης διεθνούς επικοινωνίας. Βλέπουμε σήμερα ότι οι τράπεζές μας ανοίγονται στον έξω κόσμο και οι επιχειρήσεις μας φθάνουν μέχρι την Κίνα. Οι σημερινοί μαθητές δεν πρέπει να είναι μαθησιακά, αλλά και ψυχολογικά έτοιμοι να ακολουθήσουν αυτούς τους ρυθμούς όπως έκαναν πάντοτε οι Έλληνες ναυτικοί, οι μετανάστες κ.τ.λ.

- Πώς φαντάζεστε το χώρο διδασκαλίας στο σχολείο του μέλλοντος;

- Ο πίνακας μπορεί να είναι ηλεκτρονικός ή ψηφιακός, κάθε μαθητής μπορεί να έχει μπροστά του έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, να υπάρχουν τρισδιάστατες εικόνες, πλανητάρια για την Ιστορία, τη γεωγραφία, καναπέδες για την παρακολούθηση των θεωρητικών μαθημάτων.

- Ο ρόλος του δασκάλου αποκτά βαρύνουσα σημασία σε ένα τέτοιο σχολείο;

- Ένα καινούριο μοντέλο δασκάλου είναι ανάγκη να δημιουργηθεί. Πρέπει από το μοντέλο ενός δασκάλου του χωριού να περάσουμε στο δάσκαλο του «παγκόσμιου χωριού» που κατέχει την τεχνολογία αλλά και την επαφή με τον έξω κόσμο. Και στον τομέα αυτό έχουμε καθυστερήσει αρκετά.

( Απόσπασμα από συνέντευξη που παραχώρησε η Μαρίνα Ελευθερουδάκη στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία )

6. Ελεύθερο ρεπορτάζ

Εναλλακτικός τουρισμός Η άλλη όψη των διακοπών

E. OIKONOMOΠΟΥΛΟΥ

Έχετε την περιπέτεια στο αίμα σας; Η τόλμη σάς περισσεύει; Οι οικολογικές σας ευαισθησίες ξεπερνούν τα όρια της γειτονιάς σας και αγκαλιάζουν όλο τον πλανήτη; Απεχθάνεστε τις… πολλές ανέσεις και την εύκολη ζωή; Τότε ίσως θα πρέπει φέτος να κάνετε εναλλακτικό τουρισμό. Η S.C.I. (Service Ciivil International) είναι μια παγκόσμια οργάνωση που προωθεί την ειρήνη και τη διεθνή συνεργασία μέσα από διεθνείς εθελοντικές κατασκηνώσεις εργασίας, καμπάνιες, σεμινάρια κ.ά. Είναι μη κερδοσκοπική και υποστηρίζεται από το Youth Forum της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το European Co-ordination Bureau και άλλους φορείς σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Μέσα από τη δράση της προωθεί την ιδέα της ειρηνικής συνύπαρξης ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές, καθώς και την ανάγκη της άμεσης παρέμβασης των ανθρώπων στα προβλήματα που υπάρχουν γύρω μας. Το ελληνικό παράρτημα ονομάζεται Κίνηση Εθελοντών για τη Διεθνή Συνεργασία και την Κοινωνική Αλληλεγγύη και λειτουργεί από το 1957(!). Το πρώτο πρόγραμμα εθελοντικής εργασίας οργανώθηκε το 1983 από το γερμανικό τμήμα στα Καλάβρυτα, κίνηση συμβολική και σίγουρα συγκινητική. Το 1985 ήταν η πρώτη χρονιά που Έλληνες έλαβαν μέρος σε προγράμματα στο εξωτερικό. Και από τότε κάθε χρόνο 100 περίπου άτομα συνδυάζουν διακοπές, περιπέτεια και κοινωνική προσφορά. Ας δούμε όμως και μερικές διαδικαστικές λεπτομέρειες σχετικά με τα work-camps. Οι εθελοντές δουλεύουν 5-6 ώρες κάθε μέρα, εκτός από τα Σαββατοκύριακα. Η διαμονή και η διατροφή είναι δωρεάν. Φυσικά μην περιμένετε σουίτες ξενοδοχείων και σερβιτόρους να σας εξυπηρετούν. Πολλές φορές η διαμονή γίνεται σε σκηνές και το μαγείρεμα από σας τους ίδιους. Τα έξοδα μετάβασης και επιστροφής επιβαρύνουν τον εθελοντή, ο οποίος πρέπει να καταβάλει ακόμα 18.000 δρχ. για συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα ή 25.000 δρχ. για συμμετοχή σε δύο προγράμματα. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνεστε δεκτοί είναι να έχετε συμπληρώσει τα 18 σας χρόνια και να μιλάτε αγγλικά. Τώρα σίγουρα ανυπομονείτε να μάθετε περισσότερο ουσιαστικά πράγματα. Θα κάνουμε λοιπόν μαζί το γύρο του κόσμου μέσα από τα πιο ενδιαφέροντα προγράμματα των work-camps.

Στη Μογγολία, παρέα με νομάδες. Φωτογραφικό σαφάρι στην Καππαδοκία. Στη Φιλανδία, επισκευάζοντας κάποιο παλιό ιστιοφόρο. Μερικές από τις εναλλακτικές προτάσεις που ίσως σας Αφορούν…

7. Επιστημονικό άρθρο

 

Η εργασία στο μέλλον

Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη μεταβατική περίοδο όπου η ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας, των επικοινωνιών και της πληροφορικής προκαλεί μια πραγματική επανάσταση με τεράστιες και απρόβλεπτες συνέπειες στην οικονομία, την παραγωγή, την αγορά εργασίας και την εκπαίδευση. Για τα ζητήματα αυτά τίποτα δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια και οι ειδικοί κινούνται στον τρίπτυχο άξονα: Τάσεις - Προβλέψεις - Προοπτικές.

Ο Τόφλερ, το 1982, υποστηρίζει ότι με το σημερινό ρυθμό ανάπτυξης της γνώσης, όταν ένα παιδί που έχει γεννηθεί σήμερα θα αποφοιτήσει αργότερα από το Πανεπιστήμιο, τότε η ποσότητα γνώσεων στον κόσμο θα είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη. Όταν το ίδιο παιδί θα είναι τριάντα ετών, το 97% των γνώσεων που θα έχει αποκτήσει ο κόσμος, θα έχουν μαθευτεί από τη χρονολογία γέννησης του και μετά.

Στο οικονομικό και εργασιακό περιβάλλον, την ίδια στιγμή που καταρρέουν επιχειρήσεις με παραδοσιακά επαγγέλματα και παρωχημένη τεχνογνωσία, εμφανίζονται νέα επαγγέλματα στον τομέα των υπολογιστών, της γενετικής, της επικοινωνίας, της πληροφόρησης, της οικολογίας, της ιατρικής κ.λπ.

Ε. Ρέππα, Τ. Φωτιάδου-Ζαχαρίου, "Το μέλλον της εργασίας και της εκπαίδευσης στη νέα κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα", Επιθεώρηση Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού ΕΛΕΣΥΠ, τεύχ. 40-41,1997 (διασκευή)

8. Έρευνα

 

Το περιβαλλοντικό κόστος των μεταφορών

Μια μακροχρόνια ευρωπαϊκή έρευνα (από τη χώρα μας συμμετείχε το Εργαστήριο Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου) υπολόγισε το περιβαλλοντικό κόστος των μεταφορών, το οποίο είναι τεράστιο (οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία κατέχουν το 95% των συνολικών επιπτώσεων).

Το περιβαλλοντικό κόστος των μεταφορών στην Αθήνα είναι υψηλότερο από παντού. Το μεταφορικό μέσο με το υψηλότερο περιβαλλοντικό κόστος είναι το πετρελαιοκίνητο ταξί; για κάθε χιλιόμετρο που διανύει ο επιβάτης του επιβαρύνεται με 0,60 ευρώ! Ακολουθούν το συμβατικό αυτοκίνητο με 0,15 ευρώ ανά επιβατοχιλιόμετρο, το πετρελαιοκίνητο λεωφορείο με 0,06 ευρώ, το βενζινοκίνητο καταλυτικό αυτοκίνητο με 0,014 ευρώ, το αυτοκίνητο υγραερίου με 0,013 ευρώ, το μετρό με 0,004 ευρώ, ενώ το τρόλεϊ έχει σχεδόν μηδενικό κόστος.

περ. "ΟΙΚΟ", εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2002

Τα επιστημονικά άρθρα δημοσιεύονται (όπως και πολλές έρευνες) σε επιστημονικά περιοδικά, περιέχουν στοιχεία των επιστημονικών κειμενικών ειδών - κυρίως της έκθεσης -  και έχουν τα χαρακτηριστικά του επιστημονικού λόγου:

-          Ο επιστημονικός λόγος είναι λόγος περιγραφικός, ερμηνευτικός, αποδεικτικός.

-          Είναι λόγος απρόσωπος και αντικειμενικός

-          Στην επιστήμη επικρατεί η λογική χρήση της γλώσσας και όχι η συγκινησιακή

-          Οι πληροφορίες αναφέρονται σε φαινόμενα, αντικείμενα, έννοιες των θετικών και των κοινωνικών επιστημών.

-          Τρόποι πειθούς είναι η επίκληση στη λογική (επιχειρήματα και τεκμήρια) και η επίκληση στην αυθεντία (έργα, μελέτες, πηγές)

-          Χρησιμοποιείται συχνά η παθητική σύνταξη έναντι της ενεργητικής.

-          Χρησιμοποιεί ειδικό λεξιλόγιο, επιστημονική ορολογία. Υπάρχει ένα ειδικό λεξιλόγιο, ανάλογο με το ειδικό επιστημονικό θέμα που θίγεται στο άρθρο. Για παράδειγμα, σε ένα επιστημονικό άρθρο για παιδαγωγικά θέματα θα συναντήσουμε φράσεις που συνιστούν το ειδικό του λεξιλόγιο, όπως «παιδαγωγική πρακτική», «παιδαγωγική αντίληψη», «διδακτική προσέγγιση» κ.α.

9. Κοινωνικό ρεπορτάζ

 

 

Καταναλωτική υστερία

ΑΘΗΝΑ, 7 - Πρωτοφανής καταναλωτική υστερία κατέλαβε τους Αθηναίους προκειμένου να προμηθευτούν γαλακτοκομικά προϊόντα, εμφιαλωμένο νερό και τρόφιμα, που είχαν παραχθεί πριν από το Πάσχα. Η αναταραχή που επικράτησε ήταν τόση, ώστε χρησιμοποιήθηκε και αστυνομική δύναμη, για να καθησυχάσει τους πανικόβλητους πολίτες. Από τις 6 το πρωί ατέλειωτες ουρές καταναλωτών είχαν παραταχθεί έξω από τα "σούπερ μάρκετ". Είχαν φέρει ακόμα και φορτηγάκια κι ό,τι μεταφορικό μέσο διέθεταν για να φορτώνουν τις προμήθειες! Όταν στις 8 άνοιξαν οι πόρτες, τα πλήθη έκαναν κυριολεκτικά έφοδο και μέσα σε λίγα λεπτά άδειασαν τα ράφια με παστεριωμένο και κονσερβοποιημένο γάλα και εμφιαλωμένο νερό, δυσπιστώντας, όπως φαίνεται, στις δηλώσεις των αρμοδίων ότι το γάλα που εισάγεται ελέγχεται δειγματοληπτικά,και δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος από το νερό της εταιρείας ύδρευσης. Άλλοι αγόραζαν κονσέρβες με κηπευτικά και κομπόστες, τυριά, βούτυρα και κατεψυγμένα λαχανικά. Ο συνωστισμός και η αναταραχή που δημιουργήθηκε ήταν τέτοια, που σε ορισμένα "σούπερ μάρκετ" δόθηκε εντολή να κλείσουν οι πόρτες! Σημειώθηκαν και μικροεπεισόδια μεταξύ καταναλωτών για την προτεραιότητα στην "ουρά" και μεταξύ καταναλωτών και υπευθύνων των "σούπερ μάρκετ". Σε λίγες ώρες είχαν εξαντληθεί τα αποθέματα στα ράφια και τις αποθήκες των "σούπερ μάρκετ". Στις 11.30 το πρωί δεν υπήρχε ούτε ένα κουτί με γάλα σε κανένα "σούπερ μάρκετ" της Αθήνας! Στο μεταξύ έφτασαν φορτηγά με τα αποθέματα από κεντρικές αποθήκες των πολυκαταστημάτων τα οποία περικύκλωσαν οι αγοραστές και άρχισαν να κατεβάζουν με τις κούτες τα γάλατα και τα νερά και να τα φορτώνουν. Σ' ένα "σούπερ μάρκετ" βιαστικός αγοραστής έπεσε πάνω στην εξωτερική τζαμαρία του "σούπερ -μάρκετ", με αποτέλεσμα εκείνη να γίνει θρύψαλα, χωρίς, ευτυχώς, ο ίδιος να τραυματιστεί. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο ιδιοκτήτης των γνωστών "σούπερ μάρκετ" Σ…, σημειώθηκε σ' όλα τα υποκαταστήματα πρωτοφανής κίνηση, εξαπλάσια απ' ό,τι συνήθως. - Είναι αδικαιολόγητη αυτή η υστερία, τόνισε, αφού τα τρόφιμα που υπάρχουν στις αποθήκες κι αυτά που περιμένουμε να εκτελωνιστούν επαρκούν τουλάχιστον για ένα τρίμηνο. Η ίδια κατάσταση επικράτησε και στα καταστήματα γαλακτοκομικών προϊόντων. Μέχρι το μεσημέρι είχαν πουληθεί όλα τα αποθέματα των ψυγείων σε νωπό γάλα, βούτυρο, τυριά και γιαούρτια παραγωγής των τελευταίων ημερών πριν από το Πάσχα. Οι πωλήσεις των προϊόντων αυτών σημείωσαν κατακόρυφη άνοδο, που έφτασε σε ορισμένες περιπτώσεις το 90% στο κέντρο της Αθήνας. Αντίθετα, στην κεντρική λαχαναγορά η κίνηση ήταν ελάχιστη. Οι μικρές ποσότητες φρούτων και λαχανικών παρέμειναν απούλητες. Οι καταναλωτές περιδιάβαιναν τους πάγκους δύσπιστοι και διστακτικοί και δεν αγόραζαν, παρόλο που σε μερικά προϊόντα υπήρχαν ταμπέλες που έγραφαν ότι συλλέχθηκαν πριν από το Πάσχα. Για πρώτη φορά εξάλλου, έπειτα από πολλά χρόνια δεν υπήρχαν στην Αθήνα πλανόδιοι οπωροπώλες.

10. Πολιτικό ρεπορτάζ

 

 

 Η συνάντηση των δύο μεγάλων

Ουάσιγκτον, 12 Δεκεμβρίου Του αποσταλμένου μας Στ. Ευσταθιάδη

Ήταν μια ιστορικής σημασίας συνάντηση αυτή του Προέδρου Ρήγκαν με τον Γενικό Γραμματέα Μιχαήλ Γκορμπατσώφ στην Ουάσιγκτον. Αν όχι για κανέναν άλλο λόγο, τουλάχιστον γιατί ανέκοψε την πολιτική που έχει θεοποιήσει την αρχή πως εξοπλισμός και υπερεξοπλισμός σημαίνει ασφάλεια, τη μοναδική μάλιστα εγγύηση για ειρηνική διαβίωση. Ούτε οι εξοπλισμοί σταμάτησαν ούτε οι έρευνες για ακόμη πιο τρομακτικά όπλα διακόπτονται. Αλλά η κατεύθυνση της πολιτικής φιλοσοφίας δείχνει να αλλάζει τώρα. Οι δύο Υπερδυνάμεις άρχισαν να συζητούν όχι για το πώς θα εξισορροπήσουν τα όπλα μαζικής καταστροφής που διαθέτουν, αλλά πώς θα ξεπεράσουν το "σύνδρομο της ανασφάλειας" και θα συνεργασθούν σε πλήθος θέματα -στρατιωτικής σημασίας και ασφάλειας, αλλά και οικονομικά, πολιτικά, σχέσεων ανάμεσα σε ανθρώπους και φυσικά για τα τρέχοντα "μεγάλα προβλήματα"…

Στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα οι ηγέτες των δύο Υπερδυνάμεων άρχισαν να εξετάζουν τις σχέσεις τους, το μέλλον των χωρών τους και του υπόλοιπου κόσμου όχι υπό το πρίσμα του εξοπλισμού, αλλά του αφοπλισμού. Θεμέλιο σ' αυτή τη νέα οπτική γωνία, υπό την οποία θα εξετάσουν το πρόβλημα του ελέγχου των όπλων, πυρηνικών και συμβατικών είναι η Συνθήκη για τους πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, που υπέγραψαν στον Λευκό Οίκο την περασμένη Τρίτη ο Ρήγκαν και ο Γκορμπατσώφ. Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία, μια συμφωνία αφοπλισμού, δεν στοχεύει στον έλεγχο της αύξησης κάποιας κατηγορίας όπλων, αλλά στην πλήρη καταστροφή τους, στην εξάλειψή τους. Είναι η ειδοποιός διαφορά αυτής της συμφωνίας από όλες τις άλλες και οπωσδήποτε άνοιξε τον δρόμο για την καταστροφή, βήμα προς βήμα και άλλων κατηγοριών όπλων. […]

"Δεν υπάρχουν κερδισμένοι"

Ποιος βγαίνει κερδισμένος από μια τέτοια διαδικαστική ρύθμιση; Είναι χαρακτηριστικές οι απαντήσεις που έδωσαν οι δύο πλευρές σ' αυτό το κάπως δημαγωγικό ερώτημα. Για τον Γκορμπατσώφ, όπως το δήλωσε και προς τα μέλη του Κογκρέσου που συνάντησε και στους εκδότες των μεγάλων αμερικανικών εφημερίδων, και μόνο η διατύπωση αυτή του ερωτήματος, μαρτυρεί ότι "δεν έχουμε αντιληφθεί το νόημα των καιρών, ότι μια τέτοια ερώτηση μαρτυρεί πως μας ξεπέρασαν τα γεγονότα, αφού στην προσπάθεια για αναζήτηση της ειρήνης δεν υπάρχουν χαμένοι και κερδισμένοι. Είμαστε όλοι κερδισμένοι ή όλοι χαμένοι…". Και ο Σουλτς, λίγο πριν από τη θεαματική λήξη της συνάντησης στον Λευκό Οίκο, έδωσε την ίδια περίπου απάντηση προσθέτοντας ενδεικτικά ότι "τα στοιχεία που συνθέτουν την σημερινή εικόνα του κόσμου, βρίσκονται σε μια τέτοια λεπτή ισορροπία που, αν η μία πλευρά προχωρήσει στο ένα και υποχωρήσει στο άλλο, θα ανατραπεί το σύνολο με μοιραίες, νομίζω, συνέπειες, για όλους…".

11. Ταξιδιωτικό ρεπορτάζ

Ας γνωρίσουμε τη Σαλαμίνα

Στα νεότερα χρόνια η Σαλαμίνα είναι τόπος παραθερισμού μεγάλου αριθμού κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά. Σελήνια, Κακή Βίγλα, Περάνι, Περιστέρια, όλα τοποθετημένα στις ανατολικές ακτές, αποτελούν παραθεριστικούς οικισμούς με μια περίεργη αισθητική. Χαμηλοί λόφοι περιβάλλουν με στοργή ένα τοπίο που δέχτηκε την αυτοσχεδιαστική αρχιτεκτονική παρέμβαση των κατοίκων του. "Χειροποίητα" μικρά σπιτάκια ξεπροβάλλουν άναρχα κτισμένα, εξυπηρετώντας εγωιστικά τις ανάγκες των ενοίκων τους. Απομακρυσμένα το ένα από το άλλο, λες κι επιθυμούν να τραβήξουν την προσοχή του περαστικού, που αναγκαστικά κοντοστέκεται για να σχολιάσει τη συνύπαρξη -σε αρκετά σπίτια- της ελληνικής σημαίας με τη σημαία του Ολυμπιακού! Οι παραλίες, γραφικές, συνομιλούν αδιάκοπα με τις μελαγχολικές σιλουέτες των αγκυροβολημένων καραβιών στο βάθος. Τα καράβια χάνονται απ' το οπτικό πεδίο όσο κατεβαίνουμε νοτιότερα.

Πινακίδες λίγες έως ανύπαρκτες προτρέπουν τον περιηγητή να εμπιστευτεί το ένστικτό του, ακολουθώντας διαδρομές που τον φέρνουν αντιμέτωπο με παλιές γνώριμες κι ωστόσο ξεχασμένες αγγελίες: "Ντομάτα ντόπια, κόβετε μόνοι σας" και πιο κάτω "Πουλάμε κουνέλι ζωντανό, το παίρνετε αμέσως, εδώ".

Η νότια πλευρά του νησιού ανταμείβει και τον πιο απαιτητικό. Το τοπίο γίνεται ξαφνικά άγριο με έντονη και πυκνή βλάστηση. Πλούσιος πευκώνας ξεδιπλώνεται δεξιά κι αριστερά του ασφαλτοστρωμένου δρόμου με αναζωογονητικές μυρωδιές, μελίσσια και τιτιβίσματα. Ο φιδίσιος δρόμος της καθόδου, που οδηγεί στους νότιους παραλιακούς οικισμούς, Κολώνες, Άγ. Δημήτριος, Σατερλί, Κανάκια, συμμετέχει στο κρυφτό που παίζουν οι αχτίδες του ήλιου με τις φυλλωσιές των δέντρων, αφήνοντας μικρά αναπάντεχα ξέφωτα, αγνάντι στο γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας. Οι ήσυχες κυματόβρεχτες ταβερνούλες στις βοτσαλωτές παραλίες προσκαλούν τον κολυμβητή να γευτεί το ψητό χταποδάκι και τα κάθε λογής όστρακα συνοδεία ούζου.

Πολύβουοι, ειδικά το καλοκαίρι, οι παραθεριστικοί οικισμοί, με το σχεδόν αποκλειστικά ελληνικό τουρισμό, με τα παιδιά να παίζουν στους χωματόδρομους και τους μεγαλύτερους να εκκλησιάζονται τα απογεύματα ή να συζητούν σε πηγαδάκια, δημιουργούν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα, κράμα νησιού και χωριού.

περ. "Γεωτρόπιο", εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 2003 (διασκευή)