Κριτήριο αξιολόγησης 9_Γλώσσα Γ΄

«Να είσαι πληθυντικός όπως το σύμπαν»
 
Φερνάντο Πεσόα

Αν παρακολουθήσει κανείς τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων στα κανάλια εθνικής εμβέλειας, θα νομίζει ότι ζούμε σε μια χώρα βίας. Πολλά από τα θέματα που μεταδίδονται επικεντρώνονται στο αστυνομικό δελτίο, το οποίο εκ των πραγμάτων περιλαμβάνει δυσάρεστα γεγονότα: από κλοπές και ληστείες μέχρι δολοφονίες. Όχι ότι πρέπει τα ΜΜΕ και οι πολίτες να κλείνουν τα μάτια στην οδυνηρή αυτή πραγματικότητα. Όχι ότι πρέπει να την αγνοούμε. Αλλά δεν είναι μόνον έτσι ο κόσμος.

Η κοινωνία δεν έχει μόνο αυτή την όψη. Η Ελλάδα της κρίσης δεν περιέχει μόνον «κανιβαλισμό» και βία. Δεν είναι μια χώρα φόβου, όπως θέλουν, ίσως, κάποιοι να την παρουσιάζουν. Αυτά συνέβαιναν και παλαιότερα και, δυστυχώς, συμβαίνουν και σήμερα. Άλλωστε, επακόλουθα της κρίσης είναι η ανεργία και η φτώχεια, που αποτελούν παράγοντες αύξησης της εγκληματικότητας. Αλλά δεν μπορεί να χαρακτηρίζουν την κοινωνία μας. Απλώς, στην... κοινωνία του θεάματος, έτσι όπως εκφράζεται μέσα από τα τηλεοπτικά δελτία, τα θέματα αυτά έχουν κυρίαρχη θέση.

Υπάρχει, ωστόσο, και μια άλλη Ελλάδα, πιο δυνατή, που ίσως να μην τη γνωρίζουν όσοι έχουν σαν μοναδικό παράθυρο στον... κόσμο την τηλεοπτική οθόνη. Είναι η Ελλάδα της αλληλεγγύης που εξαπλώνεται με γρήγορους ρυθμούς απ' άκρη σ' άκρη της χώρας μας και αποτελεί, κατά κάποιον τρόπο, απάντηση στα αδιέξοδα της σημερινής εποχής.

Είναι τα συσσίτια, τα κοινωνικά ιατρεία, τα κοινωνικά παντοπωλεία, τα ανταλλακτικά παζάρια που συγκροτούν μιαν άλλη κοινωνία, η οποία μυείται στο «εμείς» και όχι στο «εγώ». Οι συνελεύσεις γειτονιών, που προτάσσουν την αυτοδιαχείριση και αλληλεγγύη. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που κάνουν τον κόσμο πιο όμορφο με τις παρεμβάσεις και τις δράσεις τους. Είναι μια Ελλάδα, την οποία πολλοί βιώνουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Είτε ως πάροχοι είτε ως δέκτες βοήθειας.

Είναι όμως και κάτι ακόμη, που διατηρείται δεκαετίες τώρα. Η συνοχή των ανθρώπων σε μικρές κοινωνίες. Όταν, για παράδειγμα, σε χωριά της Ελλάδας οι άνθρωποι, που ασχολούνται με τη γεωργία και κατοικούν στην ίδια γειτονιά, δίνουν ο ένας στον άλλον προϊόντα που παράγουν στο πλαίσιο μιας κοινοτικής αντίληψης που υπήρχε και σε πολύ πιο δύσκολες εποχές.

Τώρα, το ζητούμενο μπορεί να είναι η επιστροφή της ευημερίας, χωρίς, ωστόσο, τα λάθη του παρελθόντος και τις ψεύτικες υποσχέσεις. Χωρίς πελατειακές σχέσεις και εξαρτήσεις που δεν αρμόζουν σε ελεύθερους ανθρώπους. Χωρίς αδικίες αλλά και λαϊκισμό, από τον οποίο «χορταίνουμε» και σήμερα.

Το δρόμο δείχνουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που προσφέρουν στους άλλους, ανιδιοτελώς αλλά και με αγάπη. Γιατί, όπως έλεγε και ο αείμνηστος γιατρός Κωστής Νικηφοράκης, ο κόσμος υπάρχει μόνον όταν μοιράζεσαι.

Γιάννης Λυβιάκης, αντλήθηκε στις 27.6.2017 από m.tvxs.gr/mo/redirect.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α.   Να γράψετε σε 80-100 λέξεις την περίληψη του κειμένου.

(25 μονάδες)

Β1.    Να χαρακτηρίσετε με την ένδειξη Σωστό – Λάθος τις παρακάτω προτάσεις που
         αναφέρονται σε νοήματα του κειμένου:

-          Τα ΜΜΕ δεν μπορούν να αγνοήσουν την σκληρή και βίαιη πραγματικότητα της εποχής μας.

-          Η προβολή των βίαιων γεγονότων από τα ΜΜΕ ικανοποιεί κυρίως οικονομικούς λόγους.

-          Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης πρέπει να προβάλλονται μόνο πρότυπα αλληλεγγύης.

-          Στις πόλεις παρατηρείται η ίδια συνοχή που χαρακτήριζε παλιά τις μικρές κοινωνίες.

-          Στόχος είναι η αναζήτηση της ανάπτυξης χωρίς να υπάρχει λαϊκισμός.

(10 μονάδες)

Β2.    Ποια είναι τα δομικά στοιχεία και οι τρόποι ανάπτυξης της δεύτερης
          παραγράφου του κειμένου;

(5 μονάδες)

Β3.     Να περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται νοηματικά η δεύτερη και
           η τρίτη παράγραφος του κειμένου.

(5 μονάδες)

Β4.     Να γράψετε από μια συνώνυμη και αντώνυμη για καθεμιά από τις παρακάτω
           λέξεις του κειμένου: δυσάρεστα, φτώχεια, αλληλεγγύης, παρεμβάσεις,
            ανιδιοτελώς.

(10 μονάδες)

Β5.       Διερευνήστε τη σχέση που έχει η φράση του ποιητή Φερνάντο Πεσόα στην αρχή του
             κειμένου με το θεματικό του κέντρο.

(5 μονάδες)

Γ.    Παραγωγή λόγου:  Υποθέστε ότι σε συζήτηση που γίνεται στο σχολείο σας με θέμα τη
       σύγχρονη Ελλάδα παίρνετε τον λόγο ως εκπρόσωπος της μαθητικής  κοινότητας του
       τμήματός σας. Στην εισήγησή σας να αναπτύξετε τους λόγους για τους οποίους δεν
       πρέπει να προβάλλεται από τα ΜΜΕ η εικόνα μιας κοινωνίας που κατακλύζεται από
       βίαια γεγονότα, όπως γίνεται στις μέρες μας για οικονομικούς κυρίως λόγους.

(40 μονάδες)