Νέο Κριτήριο Γλώσσα Β΄

Σήμερα η «πολυμαθίη» κατατυραννεί τις ανθρώπινες κοινωνίες, εκτοπίζοντας την πραγματική σκέψη και καταστρέφοντας την υπόθεση του πνεύματος. Όχι πως έχω την πρόθεση μεγάλης ή μικρής εχθρότητας απέναντι στη μάθηση, κάθε άλλο. Τέτοια πρόθεση, κρατώντας τις αναλογίες, δεν είχε μήτε ο Δημόκριτος, που λέει επίσης: «πολλοί πολυμαθέες νουν ουκ έχουσιν» ή την αντίστροφη αλήθεια: «πολλοί λόγον μη μαθόντες ζώσι κατά λόγον». Αλλά αυτοί οι «πολλοί» του μεγάλου Αβδηρίτη, στην «προηγμένη» μας εποχή την πολυποίκιλη-και το ζούμε σε όλη του τη βαρβαρότητα το φαινόμενο- έγιναν απελπιστικά περισσότεροι. Χαώδης κι αστήρικτη, τρομερά πλασματική «καλλιέργεια», μαστίζει τους σύγχρονους ανθρώπους και δεν έχει βέβαια, λύτρωση μια τέτοια κατεύθυνση.
            Στις μέρες μας, τις τόσο εξελιγμένες, οι γνώσεις έχουν απερίγραπτα πληθύνει, λιγόστεψαν οι αναλφάβητοι, προγράμματα παιδείας μάς έχουν ολούθε στην υφήλιο ξεκουφάνει, μορφώνεται μαζικότερα ο κόσμος. Σε κάθε τομέα της πνευματικής δραστηριότητας τα βιβλία καταιγίδα! Πάμπολλα στις προθήκες τα σωστά και ωφέλιμα βιβλία, καθώς επίσης αναρίθμητα τα βλαβερά βιβλία και τα άχρηστα, χαρακτηριστικό, με ανάποδη όμως αναλογία, και των καρπών της γης ακόμη...
            Μέσα σε αυτόν τον ωκεανό που ξεχύνονται για μάθηση οι σύγχρονοι όχλοι, θα πίστευε κανείς πως το πνεύμα συνοδεύει τη ζωή του παρόντος, όσο περίπου και τα αυτοκίνητα. Η αλήθεια, όμως, είναι ολωσδιόλου διαφορετική. Στην κουλτούρα της βιαστικής και ξέφρενα γρήγορης εποχής μας βασιλεύει το κατάξερο πνεύμα της «πληροφορίας», το χυδαίο πνεύμα της υλοφροσύνης. Αίτημα σήμερα του πνεύματος οι πληροφορίες, όλο και περισσότερες πληροφορίες κι η καλύτερη δυνατή τους οργάνωση με μοναδικό στόχο την υλική, θα έλεγα επομένως την υλιστική, ωφέλεια.
            Οι τεχνικές επιτυχίες και κατακτήσεις έχουν απορροφήσει τη σύγχρονη συνείδηση, που μεταβάλλεται ραγδαία σε πνευματική έρημο και ευτέλεια εσωτερικότητας. Ο άνθρωπος, ως ιστορία, έβαλε τα πάντα σήμερα στην υπηρεσία της υλικής ευημερίας, το πεπτικό σύστημα, το νευρικό σύστημα, σύνολες οι λειτουργίες και του σώματος και του πνεύματος ταλανίζονται σε έναν αδηφάγο κόσμο, που δουλώθηκε στην απόλαυση της ύλης.

 
                                                                  Ν.Δ. Καρούζος, κείμενο από το Διαδίκτυο

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ Α (μονάδες 30)

A1.  Ποιο είναι το θέμα του κειμένου και ποια η θέση του συγγραφέα;

                                                                                                         (μονάδες 20)

Α2. «Στην κουλτούρα της βιαστικής και ξέφρενα γρήγορης εποχής μας βασιλεύει το κατάξερο πνεύμα της «πληροφορίας». Αναπτύξτε την παραπάνω φράση σε 60 λέξεις.                      

                                                                                                         (μονάδες 10) 

ΘΕΜΑ Β (μονάδες 30)

 Β1. Να εξηγήσετε τη λειτουργία των λέξεων και των φράσεων της πρώτης παραγράφου που βρίσκονται σε εισαγωγικά.

                                                                                                        (μονάδες 10)

Β2. Να περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η νοηματική σύνδεση της δεύτερης με την τρίτη παράγραφο του κειμένου.

                                                                                                                     (μονάδες 10)

Β4. Γράψτε από μια συνώνυμη για κάθε μια υπογραμμισμένη λέξη του κειμένου.

                                                                                                                     (μονάδες 10)

ΘΕΜΑ Γ (μονάδες 40)

 Σε άρθρο σας που θα δημοσιευτεί στη σχολική εφημερίδα να εκφράσετε τις σκέψεις σας για το πώς το σύγχρονο σχολείο μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές να επεξεργαστούν και να αφομοιώσουν εποικοδομητικά τον τεράστιο όγκο γνώσεων και πληροφοριών της εποχής μας. Η έκταση του άρθρου σας να είναι 350 περίπου λέξεις.

                                                                                                                     (μονάδες 40)